اکسید روی(ZnO )، یک رنگدانه واکنش پذیر سفید است که با تبخیر روی فلزی در دمای حدود 900 درجه سانتیگراد با حضور اکسیژن تهیه می شود.اکسید روی در آب نامحلول است. برای ساخت مینا، جوهر چاپ سفید، چسب سفید، شیشه های مات، محصولات لاستیکی و کاشی استفاده می شود. کاربرد عمده اکسید روی در تهیه بیشتر نمک های روی است. در پزشکی از این ترکیب به عنوان ضد عفونی کننده، قابض و یک ماده محافظ موضعی استفاده می شود.
اکسید روی | خرید اکسید روی | فروش اکسید روی | قیمت اکسید روی
این ماده در طبیعت به صورت زینکیت معدنی وجود دارد. این مهمترین ترکیب روی است و کاربردهای صنعتی زیادی دارد.
این ماده به عنوان واسطه در بازیابی روی از مواد معدنی به دست می آید. این اکسید با تبخیر از فلز روی و اکسیداسیون بخارات روی با هوای از پیش گرم شده (فرایند فرانسوی) تهیه می شود. اکسید را می توان با فرآیندهای دیگر تولید کرد. روش دیگر شامل سوزاندن فرانکلینیت و سایر کانه ها با زغال سنگ و سپس اکسیداسیون محصول در هوا است.
این ماده، محلول در اسید، هیدروکسید سدیم، کلرید آمونیوم است اما در آب، اتانول و آمونیاک حل نمی شود.
زینک اکسید به آرامی در آب تجزیه می شود (هیدرولیز می شود).
این ماده با اسیدهای معدنی واکنش نشان می دهد تا هنگام تبخیر محلول، نمک های مربوطه را به دست آورد. بنابراین، با اسید سولفوریک، سولفات روی (هیدراته) را تشکیل می دهد:
ZnO + H2SO4 → ZnSO4 + H2O
واکنش با اسیدهای آلی مانند استیک اسید یا پروپیونیک اسید روی، استات روی یا روی پروپیونات روی، را تشکیل می دهد. تلفیق این ماده با اسیدهای چرب در دمای بالا نمک چرب ایجاد می کند. بنابراین، ترکیب با اسید اولئیک یا لینولئیک اسید، اولئات روی ، یا لینولات روی، را تشکیل می دهد.
واکنش با پودر تلوریم در محلول قلیایی، تلورید روی کریستالی قرمز (ZnTe) را تولید می کند.
بشر مدتهاست که استفاده از اکسید روی را به عنوان یک روکش یا داروی موضعی فرا گرفته است.
اکسید روی به عنوان مهار کننده رنگدانه و قالب به رنگها اضافه می شود و هنگامی که از آن به عنوان رنگ روغن توسط هنرمندان استفاده می شود به رنگ سفید معروف است. این ماده برای آرایشی و بهداشتی (پماد برای محافظت از بینی و لب در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید)، به عنوان یک بذر درمانی و به عنوان یک مکمل رژیم غذایی استفاده می شود.
به عنوان ماده آنتی بیوتیک نیز از اکسید روی استفاده می شود. در صنایع دارویی و آرایشی به دلیل خاصیت ضد باکتریایی از ZnO در پودرها و پمادها استفاده می کنند. همچنین از این ماده برای ایجاد سیمان های دندانی با واکنش آن با اوژنول استفاده می شود.
اکسید روی برای محافظت، تسکین و بهبود پوست استفاده شده است. اکسید روی مانع بسیار خوبی برای نور خورشید و سایر محرک ها برای پوست است. هنگامی که در آماده سازی کرم ضد آفتاب مورد استفاده قرار می گیرد، محافظت کننده پوست در برابرuVA و uVB است.
اکسید روی به عنوان ماده اولیه برای بسیاری از محصولات استفاده می شود: استئاراتات، فسفات ها، کرومات ها، برمات ها، دییتیو فسفات های آلی و فریت ها (ZnO ، MnO ، Fe2O3). این ماده به عنوان منبع روی در خوراک دام و در الکتروگالوانیزاسیون استفاده می شود. همچنین از این ماده برای دسولفوره کردن گازها استفاده می شود.
تقریبا نیمی از ZnO جهان به عنوان فعال کننده شتاب دهنده در لاستیک طبیعی و مصنوعی استفاده می شود. واکنش پذیری ZnO تابعی از سطح خاص آن است، اما همچنین تحت تأثیر حضور ناخالصی هایی مانند سرب و سولفات ها است.
در زمینه شیشه، سرامیک و مینا، از ZnO بخاطر توانایی خود در کاهش گسترش حرارتی، پایین آمدن نقطه ذوب و افزایش مقاومت شیمیایی استفاده می شود. همچنین می توان از آن برای اصلاح براق یا بهبود کدورت استفاده کرد.
۱۹۷۵ °C
|
Melting point
|
۱۹۴۹.۹°C (estimate)
|
Boiling point |
۵.۶
|
Density
|
۲.۰۰۸~۲.۰۲۹
|
refractive index
|
۲۷℃
|
Flash point
|
Store at +5°C to +30°C.
|
storage temp.
|
۰.۰۰۱۶g/l insoluble |
solubility
|
nanopowder
|
form
|
White to pale yellow
|
color
|
۵.۶۱
|
Specific Gravity
|
۷ (۵۰g/l, H2O, 20℃)(slurry)
|
PH
|
۱.۶ mg/L (29 ºC)
|
Water Solubility
|
Stable. Incompatible with magnesium, strong acids
|
Stability:
|
structure | |
Chemical safety | |
OZn or ZnO | Molecular formula |
ZINC OXIDE ۱۳۱۴-۱۳-۲ Zinc White oxozinc Amalox
|
synonyms |
۸۱.۴ g/mol | Molecular weight |
اکسید روی خطر تهدید کننده ای است که برای محیط زیست به حساب می آید.
برای محدود کردن گسترش آن به محیط باید اقدامات فوری انجام شود. استنشاق طولانی مدت گرد و غبار ممکن است منجر به تب دود فلزی با علائم لرز، تب، درد عضلانی، حالت تهوع و استفراغ شود.
https://www.chemicalbook.com/ChemicalProductProperty_EN_CB3853034.htm
https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Zinc-oxide